Year: 1927
Publisher: Uitgave Excelsior, Brugge
Edition: 1st
Language: NL
Pages: 304 (2+302)
Condition: G
Cover condition: G
Binding: SC
Ft: 22,5*17,5*3,3 cm. 435 gr.
- Omslagtekening (brug in zwart rechthoekig omlijnd): Paul Lateur.
Op titelplaat: een zwart-witfoto van een door Jozef De Coene geschilderd portret van Stijn Streuvels
Colofon: Deze uitgave werd gezet uit de Garamond letter , Corps 12 en gedrukt op de persen ter drukkerij “Excelsior” te Brugge, den 1en November van ’t jaar 1927. P, genummerd van 1 tot 30, Paul Lateur teekende den omslag. Er werden 30 exemplaren gedrukt op Hollandsch Van Gelder papier; 14 ex. op Van Gelder “Antique” genummerd van I tot XIV en 6 ex. op Van Gelder “Ossekop” genummerd A tot F.
Nota 1: Er bestaan ook exemplaren met uitgeversadres : Amsterdam: L.J. Veen – Uitgever (Nieuwsblad voor den Boekhandel, 29 november 1927). Ze bevatten hetzelfde colofon; het portret van Stijn Streuvels ontbreekt. Alle exemplaren bevatten een blad met ‘zinstorend miszetsel’.
Nota 2: De tekst van de roman verscheen eerst in zeven opeenvolgende afleveringen in het tijdschrift ‘De Gids’ tussen januari en juli 1927. (© schrijversgewijs.be)
- Het boek vertelt het verhaal van de bewoners van het fictieve gehucht De Waterhoek aan de Schelde, wier traditionele manier van leven onder druk komt te staan door de komst van modernisering in de vorm van een nieuwe brug. De roman is gebaseerd op waargebeurde feiten; de bouw van een brug in Avelgem in 1906, die de veerdienst over de Schelde verving.
- Samenvatting:
De eigenzinnige en hechte gemeenschap van De Waterhoek staat wantrouwig tegenover de buitenwereld en is fel gekant tegen de plannen voor een brug over de Schelde. Naarmate de bouw vordert, draaien de Waterhoekers langzaam bij. Een van de belangrijkste verhaallijnen betreft Mira (Maria Vermeeren), een warmbloedige en onafhankelijke vrouw, en de jonge ingenieur Maurice (Rondeau), die verliefd op haar wordt. Mira's ambivalente houding tegenover Maurice weerspiegelt de tweestrijd van de gemeenschap tussen traditie en vernieuwing.
- Belangrijkste thema's:
Traditie versus modernisering: De strijd van de Waterhoekers tegen de bouw van de brug staat symbool voor de weerstand tegen de veranderende tijd. Het boek verkent de spanning tussen de gevestigde waarden van een plattelandsgemeenschap en de opkomende moderne wereld.
Individu versus gemeenschap: Streuvels beschrijft de sterke, haast gesloten, gemeenschap van De Waterhoek, die uiteindelijk niet bestand is tegen krachten van buitenaf.
Natuur: Zoals in veel van Streuvels' werk, speelt de natuur een belangrijke rol. Het ruwe, landelijke landschap vormt het decor en de spiegel van de karakters en hun innerlijke strijd.
Liefde en seksualiteit: De relatie tussen Mira en Maurice brengt een sterke amoureuze intrige in het verhaal, die ook de botsing tussen de traditionele normen en de sensuele natuur van het personage van Mira belicht.
Uitgaven en verfilming:
Oorspronkelijke uitgave: De roman werd voor het eerst in 1927 gepubliceerd en verscheen eerder in De Gids.
Herziene uitgave: De tweede druk uit 1939 was ingekort; meer dan een kwart van de oorspronkelijke tekst werd weggelaten. Pas in 1999 verscheen er, met de hulp van een digitale tekststudie, een onverkorte uitgave van de oorspronkelijke versie.
Verfilming: Het boek werd in 1971 verfilmd onder de titel Mira, onder regie van Fons Rademakers en met Willeke van Ammelrooy in de rol van Mira, en Jan Decleir, Luc Ponette en Carlos Van Lanckere. Het scenario werd geschreven door Hugo Claus en Magda Reypens.
